โรงเรียนบ้านหนองกระทุ่ม

หมู่ที่ 10 บ้านหนองกระทุ่ม ตำบล หนองโพ อำเภอ โพธาราม จังหวัด ราชบุรี 70120

Mon - Fri: 9:00 - 17:30

032 389404

น้ำดื่ม คุณภาพที่ผู้บริโภควางใจ

น้ำดื่ม คุณภาพที่ผู้บริโภควางใจ

น้ำดื่ม คุณภาพที่ผู้บริโภควางใจ

น้ำดื่ม คุณภาพที่ผู้บริโภควางใจ โยษิตา เป็นนักข่าวมือใหม่  หัวหน้าได้มอบหมายให้ไปทำสกู๊ปข่าวเกี่ยวกับน้ำดื่มตามลำพัง ซึ่งเป็นการฉายเดี่ยวครั้งแรกหลักจากติดตามพี่นักข่าวมาร่วม 2 ปี  ประเด็นหลักของสกู๊ปข่าวเรื่องนี้มีที่มาจากการที่ปัจจุบันมีน้ำดื่มหลายประเภทออกมาวางจำหน่าย ซึ่งสร้างความสับสนให้แก่ผู้บริโภคเป็นอย่างมากว่าจะเลือกซื้อน้ำดื่มแบบใดดี  โยษิตาจึงวางพล็อตของข่าวออกเป็น 3 ส่วนด้วยกันคือ ความรู้เชิงวิชาการของน้ำดื่ม  ข้อบังคับทางกฎหมายเกี่ยวกับน้ำดื่ม  และกรรมวิธีการผลิตน้ำดื่ม  ก่อนจะเริ่มหาข้อมูลและติดต่อบุคคลที่สามารถให้ความรู้หรือข้อคิดเห็นตามพล็อตของงานที่วางไว้

 

และวันนี้ โยษิตามีนัดกับอาจารย์รักตะกันต์ ซึ่งเป็นนักวิชาการในมหาวิทยาลัยที่ศึกษาเกี่ยวกับน้ำดื่มมานาน  ช่วงบ่ายหลังจากเดินทางมาถึงมหาวิทยาลัย โยษิตาจึงเข้าไปพบอาจารย์รักตะกันต์ที่ห้องทำงาน  “สวัสดีค่ะ อาจารย์  หนู โยษิตา มาพบอาจารย์ตามที่นัดไว้ค่ะ” โยษิตายกมือไหว้ทักทาย พร้อมกับแนะนำตนเอง  อาจารย์รักตะกันต์รับไหว้ พร้อมกับผายมือให้โยษิตานั่งลงที่เก้าอี้หน้าโต๊ะทำงาน หลังจากถามไถ่เรื่องราวอื่นๆ แล้ว อาจารย์รักตะกันต์จึงกล่าวว่า “อันที่จริงร่างกายของคนเรามีน้ำเป็นส่วนประกอบมากถึงร้อยละ 60 เลยนะ  แต่น้ำพวกนี้ก็ถูกกำจัดออกจากร่างกายผ่านทางปัสสาวะ  ทางเหงื่อ  ทางไอน้ำจากการหายใจ  น้ำตา  น้ำลาย  แล้วก็อุจจาระด้วย  เพราะฉะนั้นเราต้องชดเชยน้ำที่สูญเสียไปด้วยการดื่มน้ำหรือจากการกินอาหาร” 

 

โยษิตาถามขึ้นว่า “แล้วที่เค้าบอกกันว่า อดอาหารยังรอดได้เป็นหลายสัปดาห์ แต่ถ้าอดน้ำแค่ 2 วันก็อาจจะตายได้ มันจริงหรือเปล่าคะ” “จริงครับ” อาจารย์รักตะกันต์ตอบ พร้อมกล่าวต่อไปว่า “พอร่างกายขาดน้ำ  จะมีผลให้หัวใจหยุดเต้น  ส่วนเซลล์ต่างๆ ในร่างกายก็ฝ่อลง  สุดท้ายร่างกายก็ไม่สามารถดำรงชีวิตต่อไปได้อีก  เพราะฉะนั้นคนป่วยที่อยู่ในภาวะวิกฤติ  แพทย์จึงต้องฉีดน้ำเกลือเข้าหลอดเลือดดำหรือให้ผ่านท่อยางที่ต่อลงไปถึงกระเพาะ เพื่อป้องกันการขาดน้ำ”   

 

สำหรับประเด็นเกี่ยวกับน้ำดื่มที่ผลิตมาให้มีรสชาติอร่อยนั้น  อาจารย์รักตะกันต์ให้ข้อคิดเห็นว่า “ผู้ผลิตไม่จำเป็นต้องเติมอะไรลงไปในน้ำดื่มเลยครับ  หากผู้บริโภครับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่  แล้วรับประทานผลไม้เพิ่มเติมด้วย แค่นี้ร่างกายคนเราก็ได้แร่ธาตุที่จำเป็นครบถ้วนแล้ว  การสร้างรสชาติให้น้ำดื่มเป็นสิ่งที่ไร้เหตุผลที่สุดเลย เพราะอะไรหรือ  เพราะน้ำดื่มไม่ใช่อาหาร ไม่จำเป็นต้องอร่อยจนต้องดื่มเพิ่ม  ร่างกายเรามีกลไกช่วยอยู่แล้ว อย่างเวลาอากาศร้อน ร่างกายจะแสดงอาการกระหายน้ำ เราก็ไปดื่มน้ำเพิ่มขึ้น  แต่พออากาศเย็น  เราก็ไม่ค่อยดื่มน้ำแล้ว เพราะไม่ได้เสียน้ำไปทางเหงื่อ”  

 

“แล้วกรณีที่มีการเติมสารต่างๆ รวมถึงแร่ธาตุเพื่อให้น้ำดื่มมีค่าพีเอชสูงขึ้น  อาจารย์คิดว่าจำเป็นหรือเปล่าคะ” โยษิตาถาม   อาจารย์รักตะกันต์บอกว่า “การมีสารต่างๆ รวมถึงแร่ธาตุปะปนในน้ำดื่ม ไม่ได้ช่วยให้ร่างการดูดซึมน้ำให้เร็วขึ้นหรอกนะ  ถ้าเป็นน้ำดื่มปกติ ร่างกายจะดูดซึมเข้าไปในเซลล์ได้ทันที  แต่น้ำที่มีสารอื่นๆ ปะปนอยู่ ร่างกายต้องนำไปเข้ากระบวนการกำจัดเสียก่อน  แล้วถ้ามีสารเจือปนมากๆ ก็จะเกิดการสะสมในร่างกาย เมื่อกำจัดไม่ได้ก็จะเกิดผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว”

 

หลังจากผ่านไปเกือบ 2 ชั่วโมง การสัมภาษณ์จึงสิ้นสุดลง โยษิตาจึงอำลาอาจารย์รักตะกันต์กลับมาสำนักงาน  เพื่อเก็บข้อมูลที่ได้เข้าเครื่องคอมพิวเตอร์   พร้อมกับโทรศัพท์ยืนยันการเข้าพบคริษฐ์ ซึ่งเป็นผู้จัดการโรงงานผลิตน้ำดื่มแห่งหนึ่ง คริษฐ์ต้องการให้โยษิตาไปพบช่วงหลังหยุดกระบวนการผลิต  เนื่งจากต้องควบคุมกระบวนการผลิตอย่างใกล้ชิดจนไม่สามารถปลีกตัวมาพบในระหว่างงานได้  เมื่อไปถึงโรงงานผลิตน้ำดื่ม  คนงานบางส่วนก็เริ่มทยอยเดินทางออกจากโรงงาน  โยษิตาเดินตรงเข้าไปที่อาคารสำนักงานซึ่งอยู่ด้านหน้าพื้นที่โรงงาน ก็พบว่าคริษฐ์นั้นรออยู่แล้ว  ทั้งสองทักทายกัน ก่อนที่จะเข้าไปที่ห้องประชุมของโรงงาน

 

นั่งพัก ดื่มน้ำก่อนครับคุณโย  เดินทางมาเหนื่อยๆ” คริษฐ์บอกโยษิตา  หลังจากนั่งลงและดื่มน้ำเรียบร้อยแล้ว คริษฐ์จึงอิบายกระบวนการผลิตน้ำดื่มของโรงงานตนเองให้โยษิตาฟัง ตั้งแต่ขั้นตอนการเตรียมน้ำดิบ  ไปจนกระทั่งได้น้ำดื่มบรรจุขวดออกมา จากนั้นโยษิตาจึงสอบถาม “คุณคริษฐ์คะ น้ำดื่มที่ผลิตขึ้นนี้มีการตรวจสอบอย่างไรบ้างคะ”  ซึ่งคริษฐ์ตอบว่า “โรงงานแห่งนี้ผ่านการรับรองสถานที่ผลิตจาก อ.ย. ครับ  น้ำดื่มบรรจุขวดก็ถูกตรวจสอบจาก อ.ย. เช่นกัน จะเห็นจากเครื่องหมาย อ.ย. หรือเลขสารบบอาหาร 13 หลัก ที่อยู่บนฉลากของขวดนั่นไงครับ   สำหรับมาตรฐานของน้ำดื่มที่โรงงานผลิตขึ้นนแกเหนือจากอ้างอิงมาตรฐานของ อ.ย. แล้ว  ทางเรายังใช้มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม เรื่อง น้ำบริโภค มาใช้ประกอบการผลิตด้วยครับ  เพราะเรามองว่าร่างกายของเราทุกคนต้องการน้ำสะอาด ปราศจากเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรค  รวมทั้งมีสารอื่นๆ เจือปนน้อยที่สุดด้วยครับ”

 

ซึ่งทางคริษฐ์ก็นำผลการตรวจสอบตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมมาให้ดู  เอกสารนั้นระบุว่า น้ำดื่มของโรงงานมีลักษณะใส    มีค่าพีเอชเป็นกลาง    ส่วนปริมาณแร่ธาตุต่างๆ ก็ไม่เกินที่กำหนด แร่ธาตุดังกล่าว อย่างเช่น  คลอไรด์    ทองแดง สังกะสี  เหล็ก   ปริมาณโลหะหนักอย่างเช่น ปรอท ตะกั่ว ก็อยู่ในขอบเขต  เช่นเดียวกับปริมาณจุลินทรีย์ทั้งหมด คริษฐ์กล่าวเสริมในช่วงสุดท้ายของการสัมภาษณ์ว่า “อันที่จริงแล้ว ผู้บริโภคสามารถเตรียมน้ำที่สะอาดได้เอง ก็คือ น้ำที่ต้มให้สุก   เพราะน้ำที่ต้มจนสุกแล้วสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียและไวรัสได้   อีกทั้งทำให้คลอรีนในน้ำประปาระเหยออกไปหมดครับ 

 

แต่อาจจะมีสารอินทรีย์บางส่วนตกค้างอยู่  ซึ่งก็แยกออกได้ไม่ยากครับ เพียงปล่อยให้เย็น สารดังกล่าวก็จะตกตะกอนอยู่ก้นกาต้มน้ำ เราก็เพียงรินน้ำที่อยู่ส่วนบนไปใส่ภาชนะสะอาดๆ เพียงเท่านั้นผู้บริโภคก็ได้น้ำสะอาดไว้ดื่มแล้วครับ”   คริษฐ์กล่าวต่อไปว่า “เพียงแต่ผู้บริโภคสมัยนี้อาจจะไม่มีเวลามาต้มน้ำดื่ม  ผู้ผลิตแบบเราจึงผลิตน้ำดื่มสะอาดๆ ให้แทนครับ”  

 

วันต่อมาช่วงเช้า โยษิตาเดินทางไปดรัณภพ เจ้าหน้าที่สาธารณสุข ที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด ซึ่งข้อมูลที่โยษิตาต้องการจะเกี่ยวข้องกับมาตรฐานการผลิตน้ำดื่ม เพราะกระทรวงสาธารณสุขมีมาตรฐานที่เรียกว่า “น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท” หรือน้ำดื่มบรรจุขวดที่คนทั่วไปรู้จักกัน โดยกระทรวงก็สร้างมาตรฐานขึ้นมาเพื่อให้ผู้บริโภคมั่นใจในคุณภาพของน้ำดื่ม และดื่มได้อย่างปลอดภัย   ที่ห้องทำงานของดรัณภพ เขาพาโยษิตาไปนั่งที่โต๊ะประชุมเล็กๆ พร้อมกับบอกโยษิตาว่า “ทางกระทรวงสาธารณสุขได้สร้างข้อกำหนดสำหรับผู้ผลิตน้ำดื่มไว้ 2 ประการคือ ด้านผลิตภัณฑ์ ซึ่งคุณโยคงได้รับทราบจากโรงงานผลิตน้ำดื่มไปแล้วนะครับ  กับอีกประการคือ ด้านสุขลักษณะการผลิต ซึ่งทางเราจะกำหนดให้ผู้ผลิตเค้าปฎิบัติตามในเรื่องต่างๆ” 

 

เรื่องสถานที่ตั้งและอาคารผลิต  ต้องมีความเหมาะสมต่อการผลิต เช่น แยกที่ผลิตกับที่อยู่อาศัยออกจากกัน     ทางเข้าต้องกันแมลงเข้าได้  ในส่วนที่เกี่ยวกับเครื่องมือเครื่องจักรและอุปกรณ์การผลิต จะต้องมีเครื่องหรืออุปกรณ์สำหรับผิตที่ต้องออกแบบและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ เรื่องภาชนะบรรจุ  ต้องใช้วัสดุที่ไม่เป็นพิษ     กรณีการควบคุมคุณภาพ ผู้ผลิตวิเคราะห์คุณภาพของน้ำดื่มเป็นประจำ  และด้านบุคลากรและสุขลักษณะผู้ปฏิบัติงานนั้น ต้องตรวจสุขภาพพนักงานอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง  ต้องแต่งกายสะอาด ไม่ทำนิสัยการทำงานที่น่ารังเกียจใดๆ 

 

เดี๋ยวนี้ ตลาดน้ำดื่มมีการแข่งขันกันสูงนะครับ  ผู้ผลิตก็ใช้กลยุทธมากมายเพื่อให้แข่งขันกับรายอื่นได้  แต่สิ่งที่กระทรวงเน้นอยู่เสมอก็คือ การผลิตอย่างยั่งยืน ซึ่งต้องใช้กลยุทธด้านคุณภาพ  และถือว่าเป็นหัวใจของการผลิตน้ำดื่มเลยทีเดียว  หากทำได้อย่างที่มาตรฐานกำหนด ผู้บริโภคก็จะยอมรับและซื้อผลิภัณฑ์นั้นตลอดไป” ดรัณภพกล่าวทิ้งท้ายเอาไว้ ในที่สุดงานเดี่ยวชิ้นแรกของโยษิตาก็สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี  เหลือเพียงการนำเสนอให้หัวหน้าฟัง ซึ่งโยษิตามั่นใจว่าด้วยข้อมูลที่ได้มาคงทำให้ผ่านไปได้อย่างไม่ยากเย็นนัก